Documents


De wereld biedt een schier onuitputtelijken rijkdom aan kunstuitingen van een bonte verscheidenheid. Het is een van de verdiensten van den heer Van Lier, dat hij uit den overvloed telkens een anderen greep weet te doen, zoodat zijn zaak iets van het betooverende en verbijsterende heeft van een Oosterschen bazaar. Aanstonds vastgesteld zij, dat de schilderwerken en penseelteekeningen van den Chinees Sanyu (spreek uit: Sanja), die hij ons thans voorzet, tot de decoratieve kunst behooren en dus niet met de uitingen der Europeesche “vrije” schilderkunst te vergelijken zijn. Hiermede wil niets ten nadeele van de decoratieve kunst gezegd wezen. Ook in dit lichtere genre bestaan immers uit een oogpunt van kunst zeer kostbare voortbrengselen. Ons, Westerlingen, zou de kennismaking met die van Sanyu waarschijnlijk nog grooter genoegen verschaffen, bezaten wij niet zelf op het oogenblik, in Dufy, Braque, Dufresne, gevarieerder dan hij, zulke voortreffelijke decorateurs. Maar hun werk is, de crisis ten spijt, nog altijd peperduur, — Sanyu’s prijzen daarentegen zijn abordabel.

Deze zoon van het rijk der langste kunsttradities had tot eenig leermeester zijn vader, die in de klassieke Chineesche manier schilderde en — een vermogend man — uit gierigheid op zijn scheppingen er nooit een verkocht of afstond, zoodat, toen hij brand kreeg, zijn geheele oeuvre, met uitzondering slechts van die werken, die de jonge Sanyu het meest bewonderd en daarom in den loop van den tijd stilletjes weggenomen had, verloren ging! Sanyu werkt nu te Parijs, maar blijkt zijn oorspronkelijke frischheid behouden te hebben. Zijn kunst heeft iets vols en bloeiends, hij voert — zooals van een Chinees te verwachten is — het penseel bewonderenswaardig, zijn kleur is geraffineerd. Zooals bijv. (in een teekening) een wit paard met een rood zadel tegen de tint van het papier gegeven is, zal hem niet licht worden nagedaan. Bijzonder fijn is ook de kleur van het schilderijtje no. 9, hondje (een Pekingeesje) op een stoel. In bloemen en naakt gebruikt Sanyu gaarne een harmonie van zwart, wit en roze. Suggestief is de techniek, die hij soms toepast, waarbij over een schildering in matte verven hier en daar (over de voorwerpen) lak wordt aangebracht. Zijn teekeningen van dieren, een dromedaris, een beertje, panters, zebra’s en reeën, treffen door juiste karakteriseering. Hondjes en katjes (zoo het poesje, dat tegen een stoelleuning opklautert) weet hij geestig weer te geven, in een teekening met een ouden en een jongen olifant, in een andere met baders zit humor. Moeilijk na te gaan bij een betrekkelijk kleine collectie als deze blijft in hoeverre de vinding steeds weer nieuw geweest is. De decoratieve kunst, méér dan de vrije schilderkunst beheerscht door tradities en conventies, is uiteraard zeer vatbaar voor de toepassing van manieren en trucs, bergt het gevaar voor gedachtelooze herhaling.

[Translation]

New Work by Sanyu
In Art Gallery van Lier

The world is offering an almost inexhaustible profusion of various art forms. It is one of Mr Van Lier’s merits that he knows to choose from this abundance in a way that makes his gallery something like a fascinating and stunning eastern bazar. It has to be stated that the paintings and pen and ink drawings by the Chinese Sanyu, which he now presents us, belong to decorative art. [...] After all, in this lighter genre there are very precious art creations. For us, westerners, being introduced to Sanyu would probably have given us even greater pleasure, if at the moment we did not have in Dufy, Braque, Dufresne such excellent decorators who are more diverse than he. But in spite of the crisis their work is still pricey, -- Sanyu’s prices, on the contrary, are reasonable.

This son of the empire with the longest art traditions had only his father as a teacher. He painted in the classical Chinese manner and—although a rich man—out of meanness never sold or gave away any of his creations, so that, when there was a fire, all his works, except for those which the young Sanyu had admired most and had quietly taken away over time, were lost! Sanyu is now working in Paris, but he has retained his original freshness. His art is full and blooming. He handles the brush—as can be expected of a Chinese—admirably, his coloring is subtle. As for instance in a drawing, the way in which a white horse with a red saddle is rendered against the white of the paper, will not easily be imitated. The color of painting no. 9, a dog (Pekinese) on a chair, is also particularly fine. Sanyu likes to use a harmony of black, white, and pink for flowers and nudes. The technique which he sometimes uses, in which lacquer is applied in places (to objects) on a painting in mat paints, is suggestive. His drawings of animals, a dromedary, a small bear, panthers, zebras, and deer, are striking because of their correct characterization. Puppies and kittens (like the kitten climbing the chair) are rendered humorously, in a drawing with an old and a young elephant, and one with bathers, there is a sense of humor. It is difficult to gather in such a small collection to what extent the find was new. Decorative art, more dominated by traditions and conventions than free painting, is of course very susceptible to mannerisms and tricks and carries the danger of thoughtless repetition.

more